Нийгмийн даатгалын шимтгэл гэж нийгмийн даатгалд даатгуулах зорилгоор даатгуулагч болон ажил олгогчоос хуульд заасан хугацаанд нийгмийн даатгалын санд төлөх урьдчилсан төлбөр буюу холбогдох хуулийн дагуу урьдчилан тогтоосон тогтмол хувиар сар бүрийн цалин, орлогоосоо төлөх мөнгө юм. Хүн өндөр наслах, хөдөлмөрийн чадвараа алдах, өвчлөх, ажилгүй болоход нь тэтгэвэр, тэтгэмж, төлбөр өгөх зориулалттай нийгмийн даатгалын сан бүрдүүлэхийн тулд иргэн болон ажил олгогч байгууллагаас төлж буй төлбөрийг нийгмийн Даатгалын Шимтгэл гэнэ. Уг шимтгэл нь заавал эсвэл сайн дурын хэлбэртэй байж болно. Уг шимтгэлийг төлж, нийгмийн даатгалд хамрагдсан хүн дараах тохиолдолд тэтгэвэр, тэтгэмж, төлбөр авна.

Үүнд:

• Даатгуулагч иргэн өндөр наслах; Монгол Улсад одоогоор эрэгтэй хүн 60 нас, эмэгтэй хүн 55 хүрсэн үедээ мөн 4 болон түүнээс дээш тооны хүүхэд төрүүлж, өсгөсөн эмэгтэй 50 наснаас тус тус тэтгэврээ тогтоолгож, авч эхэлнэ.
• Ердийн өвчин, ахуйн болон үйлдвэрийн осол, мэргэжлээс шалт- гаалсан өвчний улмаас хөдөлмөрийн чадвараа түр алдах;
• Эрхэлж байгаа ажлаас ямар нэг шалтгаанаар чөлөөлөгдөж ажилгүй болох;
• Даатгуулагч нас барахад түүний асрамжид байсан гэр бүлийн хөдөлмөрийн чадваргүй хүмүүсийн амьдралын баталгаа алдагдах зэрэг болно.